อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย เป็นสถานที่ทางประวัติศาสตร์แห่งหนึ่งของไทยตั้งแต่สมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช โดยมีลักษณะเป็นเมืองที่ใหญ่เมืองหนึ่งมีวัดต่างๆ อยู่โดยรอบทั้งภายในและภายนอกเมืองสุโขทัย ปัจจุบันภายในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยแห่งนี้ยังมีเค้าโครงของวัด วิหาร หลงเหลือให้ชมกันอยู่ค่อนข้างสมบรูณ์ ถึงแม้ระยะเวลาจะผ่านมากว่า 700 กว่าปีแล้วก็ตาม อีกทั้งยังเป็นแหล่งเรียนรู้และทัศนศึกษาของคนไทยและชาวต่างชาติมากมายที่มาเยี่ยมชมอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยแห่งนี้ในแต่ละวัน


การเดินทาง ผมเริ่มเดินทางโดยทางรถทัวร์จากกรุงเทพฯ-ถึงสถานีขนส่งจังหวัดสุโขทัยใช้เวลาประมาณ 6-7 ช.ม. เห็นจะได้ เมื่อถึงก็จะมีรถสองแถวให้บริการไปถึงอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยได้ในราคาเพียง 20 บาท เมื่อถึงที่หมายก็จะมีรถจักรยานให้เช่าปั่นเที่ยวชมรอบเมืองกันด้วย แต่ผมเลือกที่จะเดินชมมากกว่าเพราะสะดวกต่อการถ่ายรูป ที่สำคัญอย่าลืมซื้อตั๋วเข้าชมด้วยนะครับ คนไทยเข้าชมในราคา 20-30 บาทครับ
มาดูกันดีกว่าว่าภายในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยมีสถานที่ไหนสำคัญบ้าง อาจจะบอกเล่าไม่ครบบ้างขออภัย เพราะอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยมีสถานที่กว้างมากๆ

 

1. กราบสักการะพ่อขุนรามคำแหงมหาราช หรือ พญาร่วง เมื่อเข้ามายังอุทยานแล้วก็เข้าไปกราบไหว้พ่อขุนรามคำแหงมหาราชขอพรและเสริมมงคลแก่ชีวิต

2. วัดมหาธาตุ เป็นวัดสำคัญของที่สุดของเมืองสุโขทัยในสมัยนั้นเลยก็ว่าได้ ภายในวัดประกอบด้วย เจดีย์ประธานทรงพุ่มข้าวหรือทรงยอดดอกบัวตูม วิหาร มณฑป อุโบสท และเจดีย์รายมีจำนวนมากถึง 200 องค์ ลักษณะของวัดมหาธาตุยังมีเค้าโครงที่สวยงามโดยเฉพาะเจดีย์ประธานทรงยอดบัวตูม
เจดีย์ประธานทรงยอดบัวตูม ล้อมรอบด้วยปรางค์ทิศ 8 องค์
และยังมีพระพุทธรูปหลายองค์ที่สมบูรณ์และสวยงามให้กราบไหว้อีกด้วย
2. วัดใหม่ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของวัดมหาธาตุ วัดใหม่ประกอบด้วยวิหารสูงใหญ่ ทำเป็นฐาน 2 ชั้น ชั้นล่างเป็นลานทักษิน ชั้นบนประดับลายแข้งสิงห์ โดยในภาพยังคงเหลือเค้าโครงของฐานทั้ง 2 ชั้น บริเวณด้านหน้าและด้านหลังมีเจดีย์จำนวน 5 องค์

 

3. หลักเมือง เป็นลักษณะสิ่งก่อสร้างขนาดเล็ก อาคารรูปสีเหลี่ยมจตุรัสยกพื้นสูง ด้านบนมีเสากลมทำด้วยศิลาแดง หรือบางทีก็อาจจะเป็นแผ่นศิลาของดวงเมืองก็ได้

4. วัดตระพังเงิน ตั้งอยู่ทางด้านตะวันตกของวัดมหาธาตุ ซึ่งมองไกลๆ จะเห็นวัดตระพังเงินตั้งอยู่บนแม่น้ำซึ่งมาลักษณะสวยมากๆ  โดยโบรณสถานของวัดนี้มีเจดีย์ประธานทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ หรือทรงดอกบัวตูม

 

5. วัดศรีสวาย ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของวัดมหาธาตุ วัดแห่งนี้ประอบไปด้วยปราค์ 3 องค์ มีรูปแบบศิลปะแบบลพบุรี ซึ่งอาจจะได้รับอิทธิพลจากศิลปะขอม ตั้งอยู่บนฐานเตี้ยๆ มีลวดลายปูนปั้นบางส่วนเหมือนลายบนเครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์หยวน มีวิหาร 2 หลังที่สร้างขึ้นเชื่อมต่อกัน โดยรอบล้อมด้วยกำแพงซึ่งก่อด้วยศิลาแดง
ด้านหลังของวัดศรีสวายจะเห็นกำแพงของเมืองล้อมรอบได้อย่างเด่นชัด
6. วัดสระศรี ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนืองของวัดมหาธาตุ มีความงดงามมากแห่งหนึ่ง เนื่องจากตัววัดตั้งอยู่กลางสระน้ำขนาดใหญ่ที่สุด ชื่อว่าสระตระพังตระกวน (ถ้าจะเข้าไปภายในวัดจะต้องข้ามสะพานเข้าไป)  ภายในวัดประกอบด้วย เจดีย์ประธานทรงระฆัง วิหาร อุโบสถ และเจดีย์รายขนาดต่างๆ รวม 9 องค์
โดยเจดีย์ทรงระฆังนั้นจะเป็นทรงลังกาซึ่งดูแล้วสวยงามมากๆ
7. วัดตระกวน เป็นวัดที่ชาวบ้านเมืองเก่าเรียกมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2450 เป็นอย่างน้อย และได้ปรากฏในศิลาจารึกวัดศรศักดิ์ โดยวัดตระกวนนี้ประกอบด้วย เจดีย์ประธานทรงระฆัง และอุโบสถ์ทางด้านตะวันออก ล้อมรอบด้วยคูน้ำ วัดนี่มีเค้าโครงของตัววัดให้ชมอยู่เหลือไม่มาก

8. วัดสรศักดิ์ ตั้งอยู่ภายในกำแพงเมืองสุโขทัย วัดนี้มาประวัติความเป็นมาว่า นายอินทสรศักดิ์ได้ขอพระราชทานที่ดินจากออกญาธรรมชา เจ้าเมืองสุโขทัยเพื่อสร้างถวาย เมื่อสร้างเสร็จจึงนิมนต์พระมหาเถรธรรมไตรโลกฯ ให้มาประจำที่วัดนี้

ลักษณะที่สำคัญของวัดสรศักดิ์นี้คือ มีเจดีย์ประธานทรงระฆัง หรือทรงลังกาที่มีช้างล้อมรอบฐาน ตามความเชื่อว่าช้างเป็นสัตว์พาหนะของพระจักรพรรต์ที่คู่ควรกับการเป็นพาหนะค้ำจุนพระพุทธศาสนามาตลอด 5,000 ปี

9. วัดซอนข้าว ตั้งอยู่ใกล้กับวัดสรศักดิ์ สถานที่สำคัญของวัดนี้คือมีเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์หรือดอกบัวตูม ซึ่งยอดเจดีย์นั้นได้พังทลายลงไปแล้ว นอกจากนี้ยังมีวิหารและฐานเจดีย์ด้วย โดยวัดซอนข้าวนี้มีกำแพงและคูน้ำล้อมรอบ

10. วัดแม่โจน ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองสุโขทัยทางด้านทิศเหนือ ติดกับประตูศาลหลวง ภายในวัดวัดแม่โจนประกอบด้วยวิหารขนาด 5 ห้อง ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปประทับนั่ง ปางมารวิชัย ด้านท้ายของวิหารมีเจดีย์รายจำนวน 3 องค์ ซึ่งปัจจุบันมีเค้าโครงเหลืออยู่บ้าง

11. วัดพระพายหลวง เป็นวัดที่มีขนาดใหญ่อีกทั้งยังเป็นสถานที่เก่าแก่และมีความสำคัญมากต่อประวัติศาสตร์สุโขทัย เพราะมีสิ่งก่อสร้างในรูปแบบสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมตั้งแต่ยุคเริ่มแรกของเมืองสุโขทัย และได้มีการก่อสร้างเพิ่มเติมสืบต่อกันมาจนถึงสมัยสุโขทัยตอนปลาย

วัดพระพายหลวงแห่งนี้ล้อมรอบด้วยคูน้ำ คูน้ำแต่ละด้านมีความยาวประมาณ 600 เมตร มีโบราณสถานที่เก่าแก่ที่สุดคือปราสาทแบบเขมร 3 องค์ ปัจจุบันเหลืองปราสาทที่สมบูรณ์เพียงองค์เดียวเท่านั้น
ทางด้านตะวันออกของโบราณสถาน เป็นมณฑปประดิษฐานพระพุทธรูปในอิริยาบท เดิน ยืน และนอน น่าจะสร้างขึ้นในสมัยหลังสุด หรือราวๆพุทธศตวรรษที่ 20 และ ภายโดยรอบของโบราณสถานจะเห็นรูปทรงของวิหารและพระพุทธรูปที่ดูแล้วผ่านเรื่องราวมาแล้วมากมาย

 

 

ข้อมูลการติดต่อเพิ่มเติม

หลังจากที่เดินเที่ยวชมอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยจนเกือบเย็นก็ได้เวลากลับ – – ซึ่งยังมีสถานที่และเรื่องราวมากที่ยังไม่ได้กล่าวถึง หากท่านใดสนใจก็มาเที่ยวมชมกันได้
ตั้งอยู่ที่ ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย หรือติดต่อที่.กลุ่มงานข้อมูลสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานจังหวัดสุโขทัย โทร. 0-5561-4304 โทรสาร 0-5561-1619